20 Ιούλ Συμβουλές συντήρησης για την συκιά στον κήπο σας
Η συκιά είναι οπωροφόρο δέντρο που κατάγεται από τη Μικρά Ασία και απαντά αυτοφυής στις παραμεσόγειες χώρες όπως και σε ολόκληρη τη χώρα μας όπου καλλιεργείται κυρίως στα νότια. Το είδος Φίκος ή Συκή η καρική (Ficus carica) περιλαμβάνει τα υποείδη Φίκος η καρική ήμερη (Ficus carica sativa) δηλαδή την καθαυτό την κοινή συκιά στην οποία ανήκουν όλες οι καλλιεργούμενες ποικιλίες και ο Φίκος η καρική αγρία (Ficus carica caprificus) την αγριοσυκιά ή ορνιό που είναι πιο μικρή από τη συκιά με μικρότερα φύλλα και καρπούς που δεν τρώγονται.
Hταν το σημαντικότερο οπωροφόρο δένδρο των αρχαίων Ελλήνων. Τα νωπά σύκα είναι από τους πλέον εύγευστους και θρεπτικούς καρπούς. Τα ξερά σύκα είναι από τις πλέον υγιεινές και θρεπτικές τροφές. Το υποείδος Φίκος η καρική ήμερη έχει μέτριο ανάστημα (6-7μ) απλωτή μορφή και χαμηλή στρογγυλωπή και διακλαδισμένη «κόμη». Ο κορμός και τα εύρωστα κλαδιά της σκεπάζονται από ένα λείο, γκρίζο φλοιό.
Πρόκειται για φυλλοβόλο δέντρο με αρκετά μεγάλα, σαρκώδη φύλλα διαιρεμένα σε 3-5 λοβούς, βαθυπράσινα και γυαλιστερά στην επάνω επιφάνεια και καλυμμένα με πολύ μικρές και σκληρές τρίχες στην κάτω. Τα σύκα δεν είναι καρποί αλλά ταξιανθίες που κατόπιν γίνονται ταξικαρπίες. Το σύκο είναι μια ταξιανθία που αποτελείται από μια σαρκώδη ανθοδόχη στο εσωτερικό της οποίας βρίσκονται τα μικρά λουλούδια. Αυτά στην συνέχεια μετατρέπονται σε μικρούς σκληρούς καρπούς που θεωρούνται σπόροι.
Η καλλιέργεια της συκιάς είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο με κυριότερες χώρες την Ιταλία, Τουρκία, Πορτογαλία και Ισπανία. Στην Ελλάδα συστηματικά καλλιεργείται στην Πελοπόννησο, Εύβοια και στα νησιά του Αιγαίου (Λέσβο, Άνδρο, Σάμο, Νάξο).
Ποικιλίες
Οι ποικιλίες που παράγουν μόνο πραγματικά σύκα λέγονται μονόφορες, ενώ αυτές που παράγουν τόσο φρακασάνες ή αυγόσυκα όσο και πραγματικά σύκα λέγονται δίφορες. Οι ποικιλίες είναι πάρα πολλές και μπορούν να ταξινομηθούν σύμφωνα με διάφορα κριτήρια :χρώμα του σύκου (άσπρα και μαύρα σύκα) εποχή ωριμάνσεως προορισμός του προιόντος (νωπή κατανάλωση, αποξήρανση).
Οι ποικιλίες της ήμερης συκιάς παράγουν γενικά δύο τύπους ταξιανθιών (σύκων). Τα πρώτα ωριμάζουν τον Ιούνιο και ονομάζονται φρακασάνες ενώ τα δεύτερα που είναι και τα πραγματικά σύκα ωριμάζουν κατά τον Αύγουστο- Σεπτέμβριο. Σχηματίζονται στη μασχάλη των φύλλων πάνω στα μικρά κλαδιά που αναπτύχθηκαν την άνοιξη. Στα ίδια αυτά κλαδιά σχηματίζονται κι άλλες ταξιανθίες που ωριμάζουν μόνο την επόμενη άνοιξη και γίνονται φρακασάνες. Η αγριοσυκιά παράγει τρεις διαφορετικούς τύπους ταξιανθιών (όψιμα σύκα, προσύκα, ερινεοί) και όμως δεν είναι εδώδιμες.
Στη χώρα μας είναι περίφημα τα ξερά σύκα Καλαμών και Κύμης. Οι σπουδαιότερες καλλιεργούμενες ποικιλίες στην Ελλάδα είναι η Καλαμών, η Βασιλική Μαύρη (μονόφορη, έγχρωμη), Μαύρα Μαρκοπούλου, το Πολίτικο (μονόφορη, λευκή), η Πρασινοσυκιά Λέσβου, η Φρακασάνα (δίφορη, λευκή), η Βασιλική λευκή (μονόφορη), κτλ.
Τεχνική της καλλιέργειας
Η συκιά αναπτύσσεται καλά στις ζώνες με ήπιο κλίμα αλλά αντέχει και στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα αρκεί να μην κατεβαίνουν κάτω από τους -100C. Στα πολύ ψυχρά κλίματα ωστόσο θα πρέπει να φυτεύεται σε προστατευμένα και πολύ ηλιόλουστα μέρη. Φυτεύεται το φθινόπωρο ή στις αρχές της ανοίξης σε εδάφη εμπλουτισμένα με κοπριά και ανόργανα λιπάσματα.
Γενικά προτιμά τα βαθιά, δροσερά και ελαφρά χρώματα. Η συκιά μπορεί να αναπτυχθεί και σε ασβεστώδη εδάφη αλλά δεν αντέχει στα υπερβολικά συμπαγή και υγρά. Τα σύκα μαζεύονται όταν είναι τελείως ώριμα, όταν δηλαδή είναι μαλακά και η φλούδα τους σκάζει. Τα φρέσκα σύκα διατηρούνται δύσκολα και γι’αυτό καταφεύγουμε στην αποξήρανση. Γενικά τα ώριμα σύκα αφήνονται στο φυτό για να αρχίσουν να στεγνώνουν. Στην συνέχεια μαζεύονται και τοποθετούνται στον ήλιο για μια περίπου εβδομάδα για να ξεραθούν.
Πολλαπλασιασμός
Γίνεται με μόσχευμα. Το καλοκαίρι κόβονται κλαδιά 2-3 χρόνων μήκους 30-40 εκατ και φυτεύονται σε φυτώριο ή απευθείας στην οριστική θέση. Για τον πολλαπλασιασμό μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και έρριζες παραφυάδες που αποσπώνται από το μητρικό δέντρο και φυτεύονται στο τέλος του καλοκαιριού- φθινόπωρο.
Κλάδεμα
Η συκιά δεν αντέχει στο κλάδεμα γι’αυτό και διαμορφώνεται σε φυσικό σχήμα. Στο κλάδεμα παραγωγής (που γίνεται το χειμώνα) αφαιρούνται μόνο τα ξερά ή άρρωστα κλαδιά. Δεν πρέπει να κόβονται οι κορυφές των κλαδιών γιατί στην άκρη τους σχηματίζονται οι καρποί.
Εχθροί και ασθένειες της συκιάς
Οι κυριότεροι εχθροί της συκιάς στη χώρα μας οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν ζημιές στην παραγωγή και να υποβαθμίσουν ποιοτικά το παραγόμενο προϊόν είναι ο κηροπλάστης ή ψώρα της συκιάς, η ψύλλα, η λογχαία ή μαύρη μύγα των σύκων και τέλος η μύγα της Μεσογείου .
Πρόβλημα στις συκιές μπορεί να προκαλέσουν και οι νηματώδεις, γιατί τα δένδρα της συκιάς παρουσιάζουν μεγάλη ευαισθησία. Όσον αφορά τις ασθένειες έχει αναφερθεί ότι προκαλούνται σήψεις καρπών από μύκητες του γένους Phytophthora, Penicillium, Botrytis, Fusarium (ενδοσήψη), alternaria, κτλ. Επίσης σημαντικές ασθένειες διεθνώς της συκιάς είναι αυτές που προκαλούνται από τα είδη Armillaria mellea, Cylindrocladium scoparium, καθώς και η ίωση, «μωσαϊκό».
Πηγή: Gardenmagazine